آسان ترین روش برای محافظت از مواد غذایی بسته بندی می باشد که در مقابل نفوذ عوامل خارجی و همچنین خروج خواص داخلی آن محافظت می کند. معمولا در کشور ما از بسته بندی با روش تخلیه هوا یا همان  vacuum packagingاستفاده می شود. این در حالی است که در سال های اخیر از روش های جدید مطابق با استانداردهای جهانی، استفاده از اتمسفر اصلاح شده رو به افزایش است. در ادامه عوامل فساد مواد غذایی، روش های استفاده از گاز نیتروژن در صنعت غذایی و ویژگی های این گاز پر کاربرد، صحبت خواهیم کرد.

محصولاتی که در زیبادانه با گاز نیتروژن بسته بندی شده اند را اینجا ببینید

 

عوامل فساد مواد غذایی را می شناسید؟

با شناختن عواملی که باعث فساد مواد غذایی می شوند، قطعا بهتر می توانیم از فاسد شدن آن ها جلوگیری کنید. این عوامل می توانند یک، یا چند مورد از موارد زیر باشند:

• پایین بودن سطح بهداشت در هنگام تولید
• فاصله زمانی زیاد و قابل توجه بین فرآیند تولید و بسته بندی
• مناسب نبودن دما و رطوبت انبار نگهداری
• ویژگی نوع ماده استفاده شده در بسته بندی
• بالا بودن حجم گازها از جمله گاز اکسیژن در بسته بندی
• نوع و جنس گاز درون بسته بندی

تا چه حد درباره گاز نیتروژن اطلاعات دارید؟ در ادامه به توضیح این مطلب می پردازیم…

نیتروژن چیست و نقش آن در صنایع غذایی چه می باشد؟

نیتروژن یکی از فراوان ترین عناصر موجود در جو است که 87 درصد از جو زمین را به خود اختصاص داده. هم چنین 3 درصد از وزن بدن انسان را تشکیل می دهد که برای ساخت پروتئین و سایر مواد اولیه در بدن لازم است و بعد از اکسیژن، کربن و هیدروژن، فراوان ترین عنصر در بدن است.

نیتروژن در طبیعت به حالت گاز است اما می توان آن را سرد و به حالت مایع درآورد که این کار در دمای -211 درجه
سانتی گراد انجام می شود. در این حالت آن را به صورت مایع LIN یا LLN3 معرفی می کنند و برای حمل نمونه
های بیولوژیکی کاربرد دارد. هم چنین از نیتروژن برای تولید اسید نیتریک، کود، رنگ ها، نایلون استفاده می شود،
برای ساخت موارد ذکر شده به نیتروژنی که با اکسیژن ترکیب شده باشد و تولید آمونیوم کرده باشد لازم است.

استفاده از گاز نیتروژن در صنعت بسته بندی مواد غذایی

امروزه یکی از روش های جدید در صنایع بسته بندی مواد غذایی استفاده از گاز ازت (نیتروژن) می باشد. بسیاری از مواد غذایی اعم از حبوبات، سبزی ها و… با این روش بسته بندی می شوند. در این روش هوای داخل بسته تخلیه می شود و گاز مورد نظر جایگزین آن شده است. از فواید استفاده از این روش افزایش زمان ماندگاری مواد غذایی، کاهش مقدار ضایعات و فساد مواد غذایی می باشد. در صنایع غذایی برای پیشگیری از فساد مواد غذایی با اکسیژن یا فساد آن از طریق قارچ و حشرات از نیتروژن استفاده می کنند.

برای مشاهده بسته بندی محصولات غذایی با کیفیت زیبادانه کلیک کنید

ویژگی بی اثر بودن یا خنثی بودن گاز نیتروژن باعث شده که در این صنعت مورد استفاده قرار گیرد. از عوامل دیگری که باعث
فساد یا خرابی مواد غذایی می شود رطوبت است. در این میان وقتی گاز ازت در بسته وارد می شود علاوه بر خروج اکسیژن، رطوبت حاصل موجود در آن را که در اثر ترکیبات و موادی که در آن ماده غذایی استفاده شده است، به وجود آمده خارج می کند در نهایت خروج رطوبت و اکسیژن باعث جلوگیری از آفاتی می شود که ممکن است در آینده در آن محصول به وجود آید و د ر نهایت زمان ماندگاری محصول را بالا می برد.

بسته به ماده غذایی که بسته بندی می کنیم وظیفه نیتروژن فرق می کند یا وظیفه خروج کامل اکسیژن را دارد یا تنظیم مقدار اکسیژن و قراردادن مقدار مورد نیاز اکسیژن در اختیار آن ماده غذایی، که باید درصد اکسیژن مورد نیاز را تنظیم کنیم. بنابراین در بسته بندی مواد غذایی با تنظیم کردن گاز بسته بندی برای حفظ کیفیت آن ماده، نیتروژن کاربرد اصلی را دارد.

فواید استفاده از گاز نیتروژن در صنعت بسته بندی

به دلایل زیر استفاده از گاز نیتروژن در صنعت بسته بندی، اهمیت زیادی دارد:

• افزایش زمان ماندگاری
• کاهش فساد و ضایعات
• تازه نگه داشتن کیفیت محصول تا زمانی که مصرف کننده از آن استفاده می کند بدون نیاز به استفاده از روش
  های شیمیایی اعم از مواد نگه دارنده و پرتودهی
• امکان افزایش زمان انبارداری
• صرفه جویی در مصرف انرژی اعم از انرژی حرارتی

روش استفاده از گاز نیتروژن در صنایع غذایی

در کارخانجات، گاز مورد نظر با ترکیب مورد نیاز ساخته می شود و به صورت کپسول های تحت فشار آماده
قابل خریداری است. همچنین می توان برای کاهش هزینه ها از گاز های سه گانه نیتروژن، اکسیژن و دی اکسید کربن تهیه کرد و به کمک یک میکسر با نسبت مورد نیاز مخلوط کرد و در بسته ها تزریق کرد.

اما این روش های بسته بندی در چه محصولاتی کاربرد بیشتر دارد؟

بسته بندی تحت خلاء، همانگونه که گفته شد برای مواد غذایی غذایی حساس به اکسیژن کاربرد دارد و باید هوای موجود بسته را خارج کنیم. به این طریق طول عمر ماده غذایی درون بسته افزایش می یابد. موادی که برای ساخت بسته های تحت خلاء مناسبند، باید مقاومت بالا نسبت به گاز ها و بخار آب داشته و دوخت پذیر حرارتی باشند و از مقاومت مکانیمی بالائی برخوردار باشند.